22 grudnia 2024

Scholar.edu.pl

Szkoła, edukacja, nauka

Poznaj bliżej planety układu słonecznego – Uran

Uran należy do grupy planet olbrzymów o budowie fizycznej zbliżonej do Jowisza i Saturna. Przeciętna średnica planety jest prawie czterokrotnie większa od średnicy Ziemi i wynosi około 50 tys. 800 km.

Planeta Uran – podstawowe informacje

Z kolei masa Urana jest piętnastokrotnie większa od masy Ziemi, ale spośród czterech największych planet Układu Słonecznego Uran jest najmniej masywny.

Osobliwością Urana jest położenie jego osi obrotowej niemal na płaszczyźnie ruchu planety wokół Słońca. Uran to planeta o charakterystycznym ruchu wirowym w kierunku wstecznym. Niezwykły ruch wirowy naśladowany jest przez jego księżyce. Nachylenie osi obrotu planety do płaszczyzny jej orbity decyduje o rozkładzie stref klimatycznych. Rozkład stref klimatycznych jest na Uranie jedyny w swoim rodzaju. Są tam dwie małe strefy polarne, jedna wąska strefa tropikalna otaczająca równik oraz dwie strefy mieszane, łączące właściwości stref polarnych i tropikalnych. Są to strefy całkowicie różne od stref umiarkowanych innych planet.

Uran – tego nie wiedziałeś o tej planecie

W pewnych porach roku Słońce przechodzi tam przez zenit, czasem krąży stale nad horyzontem nie zachodząc, a czasem w ogóle nie wschodzi, powodując zjawiska dni i nocy polarnych. Osobliwości klimatyczne na jakiś czas znikają i na Uranie panuje taka sytuacja, jak na Ziemi podczas równonocy. Średnia temperatura powierzchni planety wynosi 170oC. Planeta otoczona jest grubą atmosferą. Uran obiega Słońce w ciągu 84 lat. Okres jego obrotu wokół własnej osi wynosi 10 godzin 42 minuty. Zielonkawa barwa planety jest wywołana znaczną zawartością metanu w atmosferze, w skład której wchodzi także wodór i hel. Powierzchnię planety spowija metanowa mgła. Planetę obiega pyłowo-gazowy pierścień w odległości od siedmiu tys. km do 20 tys. km.

Interesujący artykuł związany z tematyką kosmosu i planet znajdziesz tutaj: Czym są Egzoplanety?.

Księżyce planety Uran

Księżyce Urana noszą nazwy zaczerpnięte z dramatów Szekspira: Miranda, Titania, Oberton oraz Umbriel i Ariel z poematu Pope’a pt. „Porwany lok”. Urana obiega także dziesięć innych ciał niebieskich o średnicach kilku metrów.

Bibliografia do artykułu o Uranie:

1. Domański J., Układ Słoneczny. „Fizyka w Szkole” 2007 nr 1.
2. Dworak T. Z., Rudnicki K., Świat planet. Warszawa 1979.